Perşembe 18 Ramazan 1445 - 28 Mart 2024
Türkçe

Anne ve Babanın Hizmeti; Erkek Çocuklarına mı? Yoksa Kız Çocuklarına mı vaciptir?

Soru

Dokuz kardeşten oluşan bir aileyiz, hepimiz evliyiz ve ailelerimiz var, babamız vefat etmiş annemiz de çok yaşlı olup onun bakım ve hizmetinde nöbetleşiyoruz. Bir kız kardeşimiz; annenin bakımı erkek çocuklara vacip olduğu gerekçesiyle bu hizmetten geri çekildi ve şeriata göre kadının kocasına ve çocuklarına bakması kendi annesine bakmasından daha vacip olduğunu öne sürdü. Bir takım ilim ehli ona bu konuda fetva verdiklerini iddia ediyor. Kız kardeşimizin dedikleri doğru mu? Oysa kız kardeşimiz zamanın çoğunu evin dışında geçiriyor, bazen de yolculukta oluyor, eşi ve çocuklarının hizmetiyle meşgul olduğunu görmüyoruz?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Anne veya baba hizmete muhtaç olduklarında, bu hizmetin yerine getirilmesi tüm çocuklara vacip olur. Çocukları ister erkek olsun ister kız olsun fark etmez. İsterler kendileri bu hizmeti yaparlar isterler başkalarına ücretle yaptırırlar.

El Seferini şöyle dedi: “Anne ve babanın haklarından biri de hizmete muhtaç olduklarında onlara gerekli hizmeti vermektir”. (Ğiza el Elbab 1/390)

El Mevsua el Fıkhiyye 19/39) şöyle geçmektedir: “ Çocuğun babasına hizmet etmesi veya babanın çocuğundan hizmet talep etmesi, tartışmasız caizdir. Hatta bu, şer’i olarak emredilen bir husustur. Böylece gerektiğinde çocuğun babasına hizmet etmesi veya hizmet ettirmesi vaciptir. Bu durumda hizmetten dolayı çocuğun ücret alması caiz değildir. Zira her kim onun üzerine vacip olan bir şeyi yaparsa ona karşılık bir ücret talep etmesi caiz değildir.

Sonuç olarak söz konusu hizmet hepinizin üzerine vaciptir. Fakat kadının eşi onu annesinin hizmetinden alıkoyarsa kocanın hakkı daha önceliklidir. Bunun yerine parası varsa bir hizmetçi tutabilir veya hizmetçinin ücretine ortak olabilir. Şayet kocası onu engellemiyorsa o da kardeşleriyle birlikte hizmet etmesi vaciptir.

Şüphesiz kişilik sahibi bir koca, eşini haftada bir veya iki defa annesinin hizmetine gitmesine engel olmaz.

Diğer yandan şayet anne, özel olarak bir kadının hizmetine muhtaç ise bu durumda kızların bu hizmeti yerine getirmeleri daha evladır. Özellikle kadın bir hizmetçi tutulmamışsa veya anne yabancı kadınların onu görmesini istemiyorsa kızların bu hizmeti yerine getirmeleri gerekir.

Sonuç olarak kız kardeşinize nasihat edip konunun ehemmiyetini açıklamanız gerekir. Ayrıca anne ve babaya karşı gelmenin günah olduğunu, kızın annesine hizmet etmesi oğlundan daha evla olduğunu açıklamak gerekir. Özellikle yaşlı kadının avreti söz konusudur. Kızın bunu görmesi erkeğin görmesinden daha münasip olacaktır.

En iyisini Allah bilir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi