Cumartesi 18 Şevval 1445 - 27 Nisan 2024
Türkçe

Şeriata Aykırı Hususlar Içeren Muhasebe Ve Ekonomi Eğitimini Görmek

Soru

Faiz, sigorta, İngiliz kanunu ve vergiler gibi İslam şeriatına aykırı konular içeren ders kitapları okumak veya okutmanın hükmü nedir? Zira bu dersler okulda zorunlu olup sınıf geçmek veya diploma almak için gereklidir.

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Faiz ve vergi gibi konuları içerse de ticaret ve mühasebe derslerini görmekte sakınca yoktur. Ama haramdan sakınmak için okuyan veya okutan kişi Allah’ın bunları haram kıldığına inanması gerekir. Şüphesiz tüm şirket ve kurumlar bu ilimlere ihtiyacı vardır. Gerekli bilgiden istifade etmek caizdir. Ancak mevcut batıl ve haram konuları anlamak ve anlatmak gerekir ki zimmetini beri olsun.

Şeyh Abdulaziz bin Baz Rahimehullah’a beşeri kanunları okumanın hükmü sorulduğunda şöyle cevap verdi:

Kanun ve hukuk dersleri görenler veya bu dersleri verenler farklı kategoridedirler:

Birincisi:  Bu bilgilerin mahiyetini öğrenerek Şeriat hükümlerinin faziletini kavramak, veya Şeriata aykırı olmayan konulardan istifade etmek veya başkasına fayda sağlamak için okurlar. Bu durumda sakınca yoktur. Bilakis beşeri sistemlerin olumsuzluğunu ve kusurlarını belirtip şeriatın mükemmelliğini açıklamanın sevabı büyüktür. Bunların hükmü; faiz, içki, kumar ve batıl inançları ile ilgili işlerin hükümlerini okuyup ve okutup başkasına bilgi verenin hükmüdür. Şüphesiz bunları inceleyen kişi beşeri kanunların şeriata aykırı olduğuna inandığı gibi bunlarında haram olduğuna inanır. Bunların hükmü sihir öğrenen veya öğretenin hükmü gibi değildir. Çünkü sihrin kendisi haramdır. Zira sihirde şirk ve cinlere ibadet içerir. Sihri öğrenen veya öğreten ancak şirkle sihir bilgisine ulaşabiliyor. Fakat kanun ve hukuk bilgisi öğrenen bunlara inanmak veya uygulamak için öğrenmez. Belki sınıf geçmek ve diploma almak gibi mübah amaçlar için öğrenir. (Mecmu fetava şeyh İbn Baz 2/231.

Bu tür bilgileri öğrenen kişi şeriatın hükümlerine hakim olması ve batıl ile etkilenmeyecek sağlam inanca sahip olması gerekir. her hangi bir konuda şüpheye düştüğü an ilim ehline sorarak doğru ile yanlışı, hak ile batılı ayırt edebilsin.

Daimi Fetva Kurulu 14/232 şöyle geçer:

Şeriata aykırı olduğu müddetçe uygulamak amacıyla beşeri kanunları öğrenmek caiz değildir. Fakat bu bilgileri öğrenmek, içerdiği batılı ve haktan sapmayı açıklamak ve İslam’da olan adalet ve iyiliği göstermek, kul yararına olan her şeyi kapsamasını izah etmek için eğitimini almak ve vermek caizdir. Müslüman, hak batılı ayırt edebilme kapasiteye sahip değilse veya doğru yoldan sapıtma ihtimali varsa, felsefe ve beşeri kanunları okuması caiz değildir. Kendisine öğrenilmesi vacip olanlardan uzak durmamak, sindirip ve kavramak şartıyla doğruyu yanlıştan, iyiyi kötüden, hakkı batıldan ayırt etmek için bu bilimleri okumak caizdir.  Böylece bu ruhsat özel insanlara ve İslam’ı savunmak için çalışanlara verilmiştir.

En iyisini Allah bilir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi