Cuma 19 Ramazan 1445 - 29 Mart 2024
Türkçe

Zorbalık

Soru

Tüm çeşitleriyle zorbalığın hükmü nedir? Zorba kimselerin cezası hakkında bilgi verir misiniz?

Cevap metni

Allah’a hamd olsun.

Zorbalık olgusu: Saldırgan erkek veya kız tarafından genellikle kendi yaşlarındaki veya daha küçük yaştakilerine karşı tekrarlı uygulanan sözlü ve fiziksel taciz anlamına gelir. Zorba kişi, karşı tarafın yalnızlığını veya zayıflığını su istimal ederek şiddet uygular.

Ne yazık ki bu olgu, okullarda ve yerleşim yerlerinde yaygındır ve genellikle mağdurda ciddi fiziksel ve psikolojik zararlara neden olur ve bazen olumsuz etkisi, durumuna ve acılarına ilgilenecek birini bulamazsa intihara kadar götürebilir.

Söz konusu sosyal sorunu çözmek için Allah’ın yardımını talep etmekle birlikte olayın tüm tarafların katılımını sağlayarak çözüme götürülebilir. Özellikle saldırgan tarafın ailesi katılımını sağlamak gerekir.

Bu olgudan şikayetçi aile, saldırgan aile ile iletişim kuracak Allah’ı hatırlatıp ve çocuklarla ilgilenmelerinin önemini hatırlatılacak. Ayrıca yüce Allah, kötü Ahlaktan nasıl sakındırdığını güzellikle açıklayacak.

Yüce Allah şöyle buyurdu: “Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun. O ateşin başında gayet katı, çetin, Allah’ın kendilerine verdiği emirlere karşı gelmeyen ve kendilerine emredilen şeyi yapan melekler vardır.” (Tahrim/6)

Şeyh Muhammed el Emin el Şanqiti Rahimehullah şöyle dedi: “Herkes eşi, çocukları vb. akrabalarını iyilikle emretmesi ve kötülüklerden sakındırması gerekir. Zira yüce Allah şöyle buyurdu: “Ey iman edenler! Kendinizi ve ailenizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun…” Çocuklara yapılacak nasihatları, terk etmek ve onları zulümden engellememek sonucu ahiretteki azaptan sakındırırlar. Çünkü söz konusu ihmal çocuk terbiyesinde yapılan bir aldatmadır.

Hasan-ı Basri'nin nakline göre Ubeydullah b. Ziyad, Ma'kıl b. Yesar'ı vefatıyla sonuçlanan hastalığı esnasında ziyaret etmişti. Ma'kıl, İbn Ziyad'a şöyle dedi: Sana Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem' den işittiğim bir hadis rivayet edeceğim: Ben Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem'i şöyle buyururken işittim: 

"Allah bir kulu, görüp gözetmek için bir takım kişilerden sorumlu kılar da o hayırlı irşadıyla onları muhafaza etmezse o kişi cennetin kokusunu alamayacaktır." (Buhari 7150, Muslim 142)

Her kimse, çocuklarını kötülükten ve haksızlıktan korumadığı müddetçe bunun bir karşılığı ve cezası olacaktır. Şüphesiz ceza eylemin cinsinden olacaktır. Şer’i naslar ve tecrübeler bunu açıkça göstermektedir.

Tüm anne ve babalar, çocuklarında din olgusunu güçlendirecek onları doğru inanç üzerine terbiye etmeleri gerekir. Şüphesiz çocukları; güzel ahlak, saygı, sevgi ve yardımlaşma duygularıyla eğitmek anne ve baba görevidir.

Mağdur olanın ailesi ise: Çocuklarını savunmasız bir şekilde bırakmamaları ve gerektiği şekilde onlarla ilgilenmeleri gerekir. Çocuklarına öz güven kazandırarak sorunlarını kendi başlarına çözme yetenekleri geliştirirler ayrıca başkasına yük olmamaları öğretilir.

Abdullah bin Ömer Radiyallahu anhu'dan şöyle rivayet edilmiştir: Allah Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem: "Hepiniz çobansınız ve güttüğünüzden sorumlusunuz. İnsanların yöneticisi onların çobanıdır ve onlardan sorumludur. Kişi ailesinin çobanıdır ve onlardan sorumludur. Kadın kocasının evinin ve çocuğunun çobanıdır ve onlardan sorumludur. Köle efendisinin malının çobanıdır ve ondan sorumludur. Kısaca hepiniz çobansınız ve güttüğünüzden sorumlusunuz" buyurmuştur. (Buhari 2554, Muslim 1829)

Mağdurlar, genellikle her şeyi içlerine atan ve olanları açıkça dile getiremez kişilerden oluşurlar. Bu nedenle anne ve babalar, çocuklarıyla anne ve baba ilişkisi ötesinde arkadaşlık ilişkisi kurup kendilerine açılmasına zemin hazırlamaları gerekir. Arada bir okulu ziyaret çocuğun durumu hakkında bilgi edinirler. İyi arkadaş edinmelerini sağlayıp arkadaşlarını bazen evde misafir etmeleri, birlikte eğlenmeleri ve faydalı hobilerle uğraşmalarını sağlamaları yararlı olacaktır. Okul ödevlerine çözmek için çocuklara katılmak onların açılmasına neden olacaktır. Bu uygulamalar aile birliğini sağlayacak ve onu saldırganların zorbalıklarından koruyacaktır.

Çocukları kişisel savunma sporlarıyla eğitmek, onları fiziksel ve psikolojik olarak güçlendirecektir. Özgüvenleri artıracak ve saldırgan çocukları onlardan uzaklaştıracaktır. Çocukları sürekli bu sporların amacı şiddet uygulamak değil sağlıklı yaşamak ve gerektiğinde kendini korumak için olduğu izah edilecektir.

Cami imamları ve tv. kanallarıyla sürekli iletişim kurarak olayın ciddiyetini açıklamak ve insanlara söz ve eylem şiddetinden sakındırmak. Şiddeti uygulayan kimsenin ahirette cezaya maruz kalmasıyla birlikte dünyada da cezaya tabi olacağını bildirmek gibi kamuoyu aydınlatmaya katkı sağlamak ebeveynlerin en önemli görevlerindendir.

Bununla birlikte veliler, mahallede bulunan okul arkadaşlarının velileriyle de iletişim kurarak olayın ehemmiyetini gündemde bulundurmak ve olası tehlikelere karşı uyaracaklar. Çocukları, mazlum ve mağdurlara yardım etmeleri ve zalimin haksızlık yapmasını engellemek için gerekli müdahele yapmak üzere eğitmek gerekir. Olaylara seyirci kalmak, İslam ahlakı olmadığını güzel bir dille anlatmak etkili olacaktır.

Enes b. Malik'in rivayetine göre Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem "Müslüman kardeşine zalim iken de, mazlum iken de yardım et!" buyurdu.

Bir kişi "Ya Resulallah! Müslüman kardeş mazlum olduğu zaman ona yardım ederim, fakat o zalim olduğu zaman ona nasıl yardım edeceğim söyler misin!" diye sordu. Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem "Onu zulümden alıkoyarsın ya da zulmüne engel olursun. İşte bu ona yardım etmektir" buyurdu. (Buhari 6952)

Bera İbn Azib Radiyallahu anhu'dan şöyle rivayet edilmiştir: "Allah Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem bize yedi şeyi emretti; yedi şeyden sakındırdı. "Bera, Nebi'in emrettikleri arasında "hasta ziyaretini, cenaze uğurlamayı, aksırana dua etmeyi, verilen selamı almayı, haksızlığa uğrayan kişiye yardım etmeyi, davete icabet etmeyi ve yemini tutmayı" saydı. (Buhari 2445, Muslim 2066)

Bunlarla birlikte okul yönetimiyle iletişim kurarak bu tür olumsuz olaylara çözüm için farklı fikirler ve öneriler paylaşmak gerekir.

En iyisini Allah bilir.

Kaynak: İslam Soru-Cevap Sitesi